Utrechts Nieuwsblad, 7 december 2004.

 

Huurplannen gaan evenwicht in veel wijken verstoren

 

Minister Dekker wil de huren fors verhogen. Ze wil over een periode van vijf jaar een extra verhoging van gemiddeld 10 procent toestaan. De bewindsvrouw wil de extra opbrengst gebruiken om de woningbouw een nieuwe impuls te geven. Of dat ook gaat gebeuren, valt volgens Piet de Vrije te bezien.

10 procent extra huurverhoging ( bovenop de inflatiecorrectie) is een forse ingreep. Voor de bedrijfsvoering van onze woonstichting Patrimonium in Veenendaal hebben we die extra verhoging niet nodig, want we kunnen goed op eigen benen staan.
Landelijk heeft 30 procent van de huurders huursubsidie. Dat percentage geldt ook voor onze woonstichting. Als de huren stijgen gaan deze mensen meer huur betalen en vergoedt de minister dat deels via de huursubsidie. Ook mensen die nu niet voor subsidie in aanmerking komen, krijgen het dan wel. De laagste inkomens zijn maximaal 18 euro per maand extra kwijt.

Als de minister haar plan doorzet, krijgen wij als corporatie voor het extra beslag op de huursubsidie de rekening gepresenteerd. Elk jaar dragen we dan bijna anderhalf miljoen euro af aan het Rijk, terwijl dat nu uit de belastingen komt. Dat bedrag zal stijgen.
De minister geeft ons de ruimte, het extra bedrag terug te verdienen door woningen met een waarde van meer dan 130.000 euro ( volgens de Waardering Onroerende Zaken) te liberaliseren. Van die huizen mogen we, als ze vrijkomen, de huur onbeperkt verhogen. In vijf jaar mogen de huren van alle geliberaliseerde woningen worden verhoogd tot een maximum van 10 procent. Het zou in de provincie Utrecht gaan om 30 procent van de huizen.


Asociaal 
Voor onze corporatie houdt dit in dat alle eengezinswoningen die sinds 1970 zijn gebouwd, in de vrije huursector terecht komen. Ik vind dit uitermate asociaal. De volkshuisvesting is immers opgezet om mensen met lagere inkomens ook fatsoenlijk te laten wonen. Liberalisering betekent dat wijken nog meer verkleuren en segregeren. De hogere inkomens gaan naar de grotere woningen en de nieuwere wijken. De lagere inkomens komen straks terecht in flats, vooroorlogse woningen en wijken die kort na de oorlog zijn gebouwd. En dat is beslist niet alleen in Veenendaal het geval.
Nieuwe huizen die we straks bouwen, vallen door het beleid van Dekker grotendeels boven de liberalisatiegrens. We kunnen nauwelijks nog nieuwe sociale huurwoningen aan ons bestand toevoegen. Als we wijken renoveren door te slopen en nieuw te bouwen, daalt het aantal sociale huurwoningen. De  volkshuisvesting wordt straks een sterfhuis. De vorige bewindsman voor volkshuisvesting, de VVD’er Remkes, schrapte de term volkshuisvesting uit alle overheidsstukken. Hij hield niet van dat ’ volks’, terwijl de naam van zijn partij - de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie - anders doet vermoeden.
Minister Dekker, ook VVD, brengt de volkshuisvesting terug tot huisvesting voor de armen. De modale inkomens betalen het gelag. In Veenendaal huist bijna 40 procent van de huurders in sociale huurwoningen. Dat is een aangename mix van inkomensgroepen over wijken en buurten. We moeten vrezen dat dit evenwichtige beeld wordt verstoord. Het is voor het eerst dat de koopsector wordt ontzien en de huurders moeten opdraaien voor  tekorten. Tot nu toe werd de ondersteuning van huurders en kopers in gelijke mate door de overheid gekort. Waarom wil de minister deze liberalisatie? Bezuinigingen? Natuurlijk, maar ze wil ook dat er meer wordt gebouwd. Een loffelijk streven, want ook in Veenendaal meten we de wachttijd in jaren. Dat is natuurlijk veel te lang.
Gaan we straks met de extra hoge huren meer bouwen? Ik vrees van niet. De bouwproductie wordt niet geremd door gebrek aan geld. We kunnen voldoende lenen via het landelijke Waarborgfonds. Nee, de pijn zit hem in de bestuurlijke kwaliteit van de gemeente en haar capaciteit op het gebied van de ruimtelijke ordening. De productie loopt jaren achter. Volgens het CPB is dit in vrijwel heel het land hetzelfde. Gaat een gemeente als Veenendaal door het nieuwe beleid harder lopen? Te vrezen valt van niet. Het kabinet bezuinigt ook op de financiële bijdragen aan gemeenten. Burgemeester en wethouders hebben, ondanks hun sociale signatuur, bezuinigingen aangekondigd op het ambtelijk apparaat.
Onze wethouder voor de volkshuisvesting timmert aan de weg voor senioren- en jongerenhuisvesting. Zal hij ons straks ook nog goedkope grond aanbieden als hij weet dat de bouwproductie de vrije sector in wordt geduwd? Het CPB schreef ook dat liberalisering de doorstroming op de woningmarkt eerder belemmert dan stimuleert.
De huren voor de modale inkomens gaan omhoog. Kopen  kunnen deze mensen niet, dat is te duur. Ze kunnen ook niet naar goedkope huurwoningen omdat die markt op slot zit. Ik vrees dat van de mooie beleidsvoornemens alleen de bezuinigingen overblijven. Die worden grotendeels door de middeninkomens betaald. En dat alles omdat de minister niet wil bezuinigen op grootstedelijke projecten. Inderdaad, als ze geld steekt in extra wegen van en naar Almere, zal de bouwproductie daar wel weer op gang komen. Maar moeten de huurders in gemeenten als Veenendaal daar voor betalen of is dat een zaak van alle belastingbetalers?


Piet de Vrije is directeur van woonstichting Patrimonium in Veenendaal. Met 6000 woningen behoort die tot de corporaties van gemiddelde omvang.

 

[Patrimonium Woonstichting, 0318-557911]

 

Federatie Bewonerscomités Nieuw Crooswijk