Dagblad Trouw, 1 september 2004

 

Trouw commentaar De nieuwe achterstandswijken

 

Woningcorporaties willen de naoorlogse wijken aanpakken met een verontrustend enthousiasme. Ze hebben plannen voor de sloop van zo'n 20.000 huizen per jaar, blijkt uit onderzoek van de TU Delft. Landelijk komen ze steevast op dezelfde ideeën uit. Goedkope flats en eengezinswoningen sneuvelen om plaats te maken voor veelal duurdere huur- en koophuizen. Een betere mix van huizen, is de redenatie, leidt tot meer diversiteit in de wijk: jong en oud, arm en rijk. De sloophamer wordt zodoende ingezet als - uiterst rigoureus - wapen tegen de verpaupering.

      Dit concept is nog nauwelijks in de praktijk beproefd. Of het werkt, is afwachten. Voor huizen­kopers is het een gok: ze moeten veel geld neertellen voor een huis in een wijk die wellicht ooit gewild wordt, maar dat nu zeker nog niet is. Het is bovendien nog maar de vraag of de oude wijkbewoners veel opschieten met deze nieuwkomers, zeker als de wijk­vernieuwing beperkt blijft tot eilandjes van dure koophuizen.

      Veel sloopplannen zijn gemaakt in een tijd dat de vraag naar koophuizen welhaast geen grenzen kende. Dat is nog maar enkele jaren geleden, maar in de tussentijd is er veel veranderd. De verkoop van huizen verloopt trager, de nieuwbouw zit alweer een paar jaar in het slop. Het zit er dan ook dik in dat de sloop- en nieuwbouwplannen langer in beslag nemen dan verwacht.

      Voor de bewoners van de naoorlogse wijken betekent dit nog jarenlang voortmodderen. Dat geldt zeker als de komende sloopplannen worden gebruikt als excuus om af te zien van onderhoud van de huizen en de woonomgeving. Of zij uiteindelijk veel beter worden van de plannen, is ook al onzeker. Voor veel wijkbewoners zal in hun eigen buurt geen plaats meer zijn. Waar ze wel terechtkunnen, is de vraag ‑ in de volgende 'achterstandswijk, vermoedt de Delftse hoogleraar André Thomsen.

      Ook al zijn de corporaties verzelfstandigd, hun sociale taak hoort voorop te blijven staan: huisvesting van de mensen meteen laag inkomen. Goedkope huurhuizen blijven in deze schrale jaren voorlopig hard nodig. Corporaties zouden op zijn minst hun sloopplannen nog eens tegen het licht moeten houden, en waarschijnlijk omlaag bijstellen. Liever een flinke opknapbeurt of renovatie, dan een paar luxe huizen te midden van portiekflats en even verderop, een nieuwe achterstandswijk.