www.sash.nl, Actiecomité Stop Afbraak Sociale Huisvesting, 5 februari 2005

 

Sloopplannen corporaties foute keuze 

AMSTERDAM - Volgens prof. Thomsen presenteren woningcorporaties hun plannen voor grootschalige sloop van sociale huurwoningen ten onrechte als oplossing voor de problemen. De meeste woningen zijn helemaal niet zo slecht, de problemen in de buurt zijn meestal achterliggende oorzaak.

Toespraak van Andre Thomsen, hoogleraar volkshuisvesting tijdens de demonstratie in Amsterdam tegen de afbraak van goedkope huurwoningen en de plannen van minister Dekker, op 5 februari 2005.  

Onderzoek 

Ik sta hier als wetenschapper die onderzoek heeft gedaan naar sloop door woningcorporaties. De organisatie van deze demonstratie heeft mij gevraagd om daar iets over te vertellen.

Toen ik ruim 5 jaar geleden als eerste waarschuwde voor een aanstaande nieuwe woningnood werd mijn waarschuwing genegeerd. Inmiddels is de nieuwe woningnood overal voelbaar, zit de woningmarkt op slot en is het voor starters vrijwel onmogelijk om aan een woning te komen. Toch willen de woning corporaties in Nederland de sloop van woningen gaan verdrievoudigen, in de Randstad zelfs 5 x meer. Voor de komende jaren staat de sloop van bijna 100 duizend woningen in de 56 zogenaamde aandachtsgebieden op het programma. In totaal willen de woningcorporaties een kleine 200.000 woningen gaan slopen. Dat is een kwart tot een derde van de totale nieuwbouwproductie.  

Woningen zijn niet slecht 

De corporaties en de overheid zeggen dat die woningen slecht zijn. Maar in Nederland staan helemaal geen slechte sociale huurwoningen meer. Volgens de Kwalitatieve Woning Registratie is de kwaliteit van de sociale huursector beter dan van de koopsector en veel beter dan van de particuliere huursector.  Toch heeft een sociale huurwoning een 12 x grotere kans om gesloopt te worden dan een particuliere huur- of een koopwoning. Waarom? Niet omdat die woningen dus slecht zijn!

Vaak zijn het wijken
- waar voornamelijk mensen met een laag inkomen wonen;
- waar veel mensen met een andere cultuur en huidskleur wonen;
- waar vaak sprake is van kleine criminaliteit en van lastige hangjongeren;
- wijken die een slechte naam hebben gekregen.

Sloop helpt natuurlijk helemaal niet tegen dat soort problemen. Maar het is wel een simpele, goedkope en effectieve manier van spreidingsbeleid!

Vaak zijn het ook wijken
- die op een aantrekkelijke locatie liggen, zoals Nieuw Crooswijk in Rotterdam;
- waar, zeg maar, te goedkope woningen op te dure grond staan.  

Verschillende keuzen

Niet alle woningcorporaties zijn sloopcorporaties. Uit ons onderzoek blijkt dat er net zoveel corporaties zijn die veel slopen - de slopers - als corporaties die helemaal niet slopen. Uit ons onderzoek blijkt ook dat er geen echte oorzakelijke verschillen zijn tussen die corporaties. Kennelijk ligt het alleen aan de macht, wie er de baas is.

Dames en heren, ik ben geen tegenstander van sloop, soms is het de enige oplossing. En als de bewoners het er mee eens zijn dan moet het maar. Maar dat is meestal helemaal niet aan de orde. Meestal speelt alleen het belang van de verhuurder, van de ontwikkelaar, van het grondbedrijf van de overheid en wordt het belang van de bewoners genegeerd.  Van vastgoedontwikkelaars weten we dat. Voor hen speelt alleen de winst op korte termijn. Maar waar blijft het sociale gezicht van de woningcorporaties? En waar blijft het recht en de zeggenschap van de huurders?  

Huurbeleid

Hetzelfde speelt in het huurbeleid. Het vrijgeven van huren terwijl de schaarste toeneemt, terwijl de meeste woningcorporaties goedgevulde kassen hebben en de extra huurontvangst helemaal niet nodig hebben valt ook niet te rijmen met het sociale gezicht van de woningcorporaties. Maar daarvoor ben ik hier niet gevraagd.

Afbraak van goede en betaalbare woningen is niet nodig en in tijden van grote woningtekorten niet te verdedigen. Afbraak van ons sociale huisvestingsbeleid is ook op dit moment helemaal niet nodig en in tijden van toenemende woningnood en dalende inkomens helemaal niet te verdedigen.

Dat vindt de Huurdersvereniging Amsterdam en de Nederlandse Woonbond ook. Er is dus een breed draagvlak voor een ander beleid.